Choroby wirusowe pszczół

Choroby wirusowe pszczół są przyczyną znacznych strat w pasiekach. Do niedawna uważano, że choroby przebiegające wśród objawów drżenia i paraliżu skrzydełek, a niekiedy i nóżek są wywołane przez zatrucia. W 1936 r. Morrison wysunął hipotezę etiologii wirusowej niektórych postaci paraliżu, zaś Burnside w 1945 r. wyodrębnił paraliż pszczół jako odrębną jednostkę chorobową i udowodnił udział wirusa w etiologii tej choroby. Wszystkie dotychczas poznane choroby wirusowe pszczół mają kilka cech wspólnych: pszczoły zakażają się głównie, a w większości przypadków wyłącznie drogą alimentarną, znacznie częściej niżeli choroba jawna występują zakażenia latentne, choroby przebiegają wśród objawów paraliżu i drżenia skrzydełek, rzadziej występuje paraliż nóżek, pszczoły tracą owłosienie, wskutek czego stają się czarne i połyskliwe. Wirusy patogenne dla pszczół: replikują się wyłącznie w cytoplazmie komórek zakażonych narządów, działają cytopatogennie w hodowlach komórek pszczół i zarodka kurzego (wyjątek stanowi wirus Nodamura), nie wykazują pokrewieństwa antygenowego, szczepy wirusów izolowane z pszczół, nawet z odległych terenów, są serologicznie identyczne, cechują się dużym neurotropizmem, wykazują dużą swoistość gatunkową. Wyjątek stanowi wirus ostrego paraliżu pszczół, którego alternatywnym żywicielem są trzmiele i wirus Nodamura wywołujący zakażenia u Aedes egypti, myszek białych i prosiąt. Wirus Nodamura jegt jednym z nielicznych wirusów, który wywołuje zakażenia u owadów i kręgowców.