Zmiany pośmiertne

Wyróżnia się 5 stadiów zmian w czerwiu. W stadium pierwszym ciało larwy wiotczeje i żółknie, przedni i tylny odcinek ciała jest lekko przejrzysty na skutek nagromadzenia płynu pod oskórkiem. Powłoka ciała nie traci spoistości, zaś tkanki wewnętrzne zmieniają się w wodnistą kaszowatą masę. Gnijąca larwa przypomina swoim wyglądem woreczek wypełniony półpłynną treścią (płyn ekdyzjalny, uwolnione komórki tłuszczowe, zdezintegrowane tkanki, cząsteczki wirusa). W stadium drugim czerw ciemnieje, zwłaszcza w przednim odcinku ciała. Segmentacja ciała ulega zatarciu. Jest ona jednak nadal widoczna zwłaszcza w przednim odcinku ciała. Larwa usuwa się na dno komórki. Na głowie i zaczątkach kończyn pojawiają się ciemne plamki nadające larwie brunatne zabarwienie. W trzecim stadium ciało larwy ciemnieje. Na skutek parowania wody oskórek ulega pofałdowaniu (typowy woreczek). W stadium czwartym odcinek głowowy larwy jest zabarwiony na czarno. Larwę wypełnia kaszowata treść. W stadium piątym larwa zmienia się w wyschnięty strupek, który przypomina swoim wyglądem łódeczkę lub pantofelek z zadartym do góry noskiem. Rozpoznanie. Z chwilą wystąpienia typowych zmian czerwia rozpoznanie nie nastręcza większych trudności. Przy niewielkim nasileniu choroby i braku zmian typowych duże usługi oddaje próba biologiczna. Polega ona na podaniu 2÷3-dniowym larwom pokarmu z wyciągiem z materiału patologicznego. Przy dodatnim wyniku próby zakażone larwy chorują wśród typowych objawów i padają w ciągu 7 dni. Wyciąg z jednej chorej larwy wystarcza do zakażenia około 3000 larw. Rozpoznanie różnicowe. Choroba woreczkowa występuje często w rodzinach chorych na kiślicę i zgnilec złośliwy. Zwalczanie. Polega ono na usunięciu z ula plastrów z chorym czerwiem, zawężeniu i ociepleniu gniazda oraz podkarmieniu w razie potrzeby rodziny syropem cukrowym. Tylko przy ciężkim przebiegu choroby zaleca się przesiedlenie rodziny. Plastry z miodem z chorej rodziny można używać ponownie po 6 miesiącach. Zapobieganie. Sprowadza się do stworzenia rodzinie dobrych warunków w pasiece, trzymaniu silnych rodzin zaopatrzonych obficie w zapasy pokarmu, należytego ocieplenia gniazda, zapobiegania rabunkom i przestrzeganiu zasad higieny.