Jest to pasożytnicza choroba cewek wydalniczych pszczół, którą wywołuje Nephridiophaga apis Choroba występuje sporadycznie. Etiologia. Nephridiophaga apis (typ Protozoa, klasa Macrosporidia, podklasa Haplosporidia) należy, podobnie jak większość haplosporidów patogennych dla owadów, do mało zbadanych pasożytów. W rozwoju N. apis występuje prawdopodobnie schizogonia i sporogonia. Końcowym stadium rozwojowym jest spora, za pośrednictwem której zarażają się pszczoły. Owalne spory o wymiarach 1,0÷3,0 X 3,0÷6,0 um są spłaszczone na jednym końcu. Patogeneza. Ze spor w przewodzie pokarmowym i ujściu cewek wydalniczych uwalnia się postać amebowata, która prowadzi pasożytniczy tryb życia w komórkach nabłonka cewek wydalniczych. Cykl rozwojowy pasożyta odbywa się w protoplazmie zakażonych komórek. Przy masowym zarażeniu, nabłonek cewek, a niekiedy całe cewki ulegają destrukcji. Objawy. Choroba przebiega najczęściej w formie skrytej. Choruje zazwyczaj niewielka liczba pszczół w rodzinie. Przy jawnym przebiegu choroby pojawia się wodnista biegunka, osłabienie, rzadziej utrata zdolności lotnych. Rozpoznanie choroby jest możliwe w oparciu o badanie mikroskopowe cewek wydalniczych oraz badanie histopatologiczne nabłonka cewek wydalniczych. Zapobieganie chorobie polega na przestrzeganiu zasad hodowli i higieny w pasiece. Leczenia brak.
