Endospory B larvae

Endospory B larvae są oporne na działanie czynników fizycznych i chemicznych. W martwym czerwiu nie tracą zakaźności po 20 latach, w wyschniętym kale eksponowanym na działanie promieni słonecznych giną po około 15 dniach, w miodzie po 4÷6 tygodniach. Endospory giną pod wpływem 5÷10% formaliny po 6 godzinach, 2÷3% sody żrącej po około 4 minutach, 0,1% sublimatu po 4÷5 dniach. Wosk i miód działa ochronnie na endospory. W wosku giną one w temp. 140÷170°C po 1,5÷2,0 godzinach, w miodzie i wosku w temp. 100°C po 5 dniach, a w autoklawie w temp. 110°C przy nadciśnieniu 0,1 MPa po 30 minutach. Pod wpływem działania tlenku etylenu w stężeniu 450 mg/1 powietrza endospory w produktach pszczelarskich, sprzęcie i narzędziach pasiecznych giną po 1 godzinie. W plastrach naświetlanych promieniami gamma [(0,258÷0,516)* 102 C/kg] liczba endospor zdolnych do kiełkowania obniża się o 99,9%. Źródło zakażenia. Głównym źródłem zakażenia jest martwy czerw (jedna larwa zawiera około 2,5 mld endospor) oraz pokarm (miód, pyłek i mleczko) zanieczyszczony endosporami B. larvae. Patogeneza. Na zakażenie doustne endosporami B. larvae jest podatny czerw w wieku 55÷60 godzin (rasy wrażliwe) i 36 godzin (rasy odporne). LDS0 dla czerwia przy zakażeniu doustnym wynosi 35 endospor/larwę, dla poczwarek przy zakażeniu do hemolimfy 5000 endospor. Czerw zakaża się za pośrednictwem zanieczyszczonego endosporami pokarmu. Wrażliwość czerwia na zakażenie maleje z wiekiem na skutek rozwoju w jelicie środkowym błon odżywczych i spadku potencjału oksydoredukcyjnego treści przewodu pokarmowego. Formy wegetatywne nie wywołują zakażenia, ponieważ giną szybko pod wpływem kwasu 10-A2 -hydroksydecenowego, który występuje w pokarmie przeznaczonym dla czerwia. Zarodniki kiełkują po około 24 godzinach po przedostaniu się do przewodu pokarmowego. Początkowo rozwój B. larvae hamuje duże stężenie cukrów redukujących w jelicie środkowym larwy. Wystąpienie objawów chorobowych w pierwszych dniach po zakażeniu jest spowodowane niedożywieniem larw. Dopiero po zasklepieniu komórki następuje właściwy rozwój choroby spowodowany obfitym namnożeniem form wegetatywnych. Komórki wegetatywne uszkadzają nabłonek imięśniówkę jelit, przenikają do hemocelu (posocznica) i powodują zwyrodnienie komórek ciała tłuszczowego, nabłonka tchawek, mięśni i oskórka, cewek wydalniczych oraz martwicę narządów wewnętrznych. Chorują larwy 6÷8-dniowe, padają larwy w stadium larwy wyprostowanej, rzadziej przedpoczwarki i poczwarki. Jedynie w przypadkach niedożywienia oraz przy zakażeniu larw bardzo młodych lub dużej zjadliwości zarazka choruje i zamiera czerw niezasklepiony. B. larvae zarodnikuje w ciele zakażonego czerwia począwszy od 9 dnia po zakażeniu. Pszczoły zakażają się również endosporami B. larvae. Jednakże w ich przewodzie pokarmowym endospory nie kiełkują i są usuwane z kałem.