Diagnostyka laboratoryjna chorób wirusowych polega na badaniach hodowlanych z użyciem hodowli komórek larw pszczelich oraz fibroblastów zarodka kurzego. Jednakże prowadzenie tego typu badań jest możliwe jedynie w wysoce wyspecjalizowanych laboratoriach wirusologicznych. Bardzo pomocńe w rozpoznawaniu są badania histologiczne w kierunku wykazania obecności swoistych ciałek wtrętowych w komórkach zakażonych wirusem. Do bezpośredniego wykazania obecności wirusa w badanym materiale są również wykorzystywane techniki serologiczne, szczególnie odczyn precypitacji dyfuzyjnej w żelu agarowym i odczyn immunofluorescencji. Wymagają one wyposażenia laboratorium badawczego w swoiste przeciwwirusowe surowice odpornościowe. Powszechnie w diagnostyce ostrego i chronicznego paraliżu pszczół jest stosowana próba biologiczna na pszczołach z użyciem wyciągów z tkanek chorych i martwych owadów. Przy podejrzeniu chronicznego paraliżu pszczół porażone pszczoły należy zhomogenizować w wodzie z dodatkiem czterochlorku węgla (4:1) lub eteru etylowego (4:1) w ilości 1,25 ml/owad, a następnie odwirować przy 2000 obr przez 15 minut. Natomiast w przypadku podejrzenia ostrego paraliżu pszczół do homogenizacji używa się jałowej wody destylowanej (1 ml/owad). Uzyskany po odwirowaniu supernatant służy do zakażania rodzinek liczących po 25 sztuk pszczół. Pszczoły zakaża się przez: napylanie powierzchni ciała (2,5 ml wyciągu/rodzinka), podkarmianie syropem cukrowym z wyciągiem (1:1) przez dobę. Przez dalszy okres obserwacji pszczoły są podkarmiane syropem cukrowym, iniekcje supernatantu do hemocelu. W tym celu pszczołom poddanym narkozie dwutlenku węgla wstrzykuje się po stronie grzbietowej poprzez błonę międzysegmentalną między 2 i 3 segmentem odwłoka 0,002 ml supernatantu badanego wyciągu. W grupach kontrolnych zamiast wyciągu stosuje się jałową wodę destylowaną. Część rodzinek należy inkubować w temperaturze 30°C, część w 35°C. W przypadku obecności w badanym materiale wirusa ostrego paraliżu pszczół, owady inkubowane w temp. 30°C padają po 5÷6 dniach, w 35°C z reguły nie chorują i nie padają. Przy chronicznym paraliżu rodziny inkubowane w 30°C padają po kilku dniach, w 35°C chorują i szybko zamierają.
