Inwazje roztoczy zewnętrznych

Trzy gatunki roztoczy (A. externus, A. dorsalisiA. vagans) mogą pasożytować i rozmnażać się na powłokach zewnętrznych pszczół, dwa gatunki (V. jacobsoni i T. clared) pasożytują na czerwiu i pszczołach. Roztocza te nie zarażają tchawek. Inwazja Acarapis externus, A. dorsalis i A. rngans. Pszczoły mogą zarażać się jednym gatunkiem roztoczy, rzadziej dwoma, wyjątkowo trzema gatunkami. Rozwój A. externus trwa średnio 10 dni. Zapłodniona samica przylepia złożone jajeczka do ciała pszczoły. Larwa nie opuszcza przez pewien czas powłoki jaja, tylna jej część pozostaje w otoczce jajowej. W ten sposób jest ona zabezpieczona przed spadnięciem z ciała pszczoły., Nasilenie zachorowań wywołanych przez roztocza zewnętrzne z rodzaju Acarapis obserwowano w rodzinach pozbawionych matki. Roztocza odżywiają się hemolimfą. U zarażonych pszczół występuje silny niepokój i próby oczyszczenia ciała z pasożytów. Często inne pszczoły oczyszczają części tułowia najbardziej owłosione i niedostępne dla odnóży zarażonej pszczoły. Dotychczas nie przebadano wpływu zarażenia tymi roztoczami na organizm pszczół, siłę i produkcyjność rodziny. Inwazje roztoczy zewnętrznych zwalcza się w identyczny sposób jak chorobę roztoczową. Warroza (varroosis, choroba roztoczowa czerwia i pszczół) jest zaraźliwą chorobą czerwia, robotnic, trutni i matek o przebiegu ciężkim, którą wywołuje odżywiający się hemolimfą roztocz Varroa jacobsoni. Samice roztocza pasożytują na imago, postacie rozwojowe oraz samce i samice pasożyta porażają czerw zasklepiony, rzadko czerw niezasklepiony, głównie cżerw trutowy. Warroza jest zwalczana z mocy ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. V. jacobsoni, stwierdzona po raz pierwszy przez Jacobsona na czerwiu trutowym A pis indica na Jawie w 1904 r. została opisana przez Oudemansa. Istnieje wiele hipotez odnośnie czasu i miejsca, kiedy doszło do zarażenia Apis mellifera. Według jednej z nich adaptacja, zresztą niezupełna pasożyta do pszczoły miodnej miała miejsce na terenie Chin i obszarze ZSRR graniczącym z Chinami w latach 1960-1964. Inni autorzy uważają, że V. jacobsoni zaadaptowała się do pszczoły miodnej w Indiach, a być może również w Indonezji w latach 1904-1960. Za niepełną adaptację roztocza do pszczoły miodnej przemawia zarówno szybszy rozwój V. jacobsoni w rodzinach słabych, gdzie z reguły czerw jest słabo ogrzewany, oraz składanie jajeczek przez samicę pasożyta i jego rozwój w komórkach z czerwiem usytuowanym na obwodzie plastrów i na plastrach skrajnych. Decydującym czynnikiem jest w tym przypadku niższa temperatura, w której rozwija się czerw i stężenie dwutlenku węgla. Od początku lat sześćdziesiątych zanotowano bardzo szybki rozwój choroby, masowe zamieranie rodzin chorych oraz gwałtowne szerzenie się inwazji. Choroba została zawleczona na wszystkie kontynenty za wyjątkiem Australii i Ameryki Północnej, Nowej Zelandii, Wysp Pacyfiku i Wielkiej Brytanii. Decydującą rolę w szerzeniu choroby odgrywa import matek, wędrówki i błądzenie trutni, kontakty zbieraczek w trakcie zbierania pożytku, błądzenia pszczół i rabunki. Na możliwość przenoszenia pasożyta przez osy i trzmiele wskazuje przeżywalność V. jacobsoni na tych owadach przez 3-5 dni.