Państwowy zakład leczniczy dla zwierząt po otrzymaniu zgłoszenia bezpośrednio od właścicieli pasiek lub pośrednio przez MO lub urząd gminy przeprowadza przez osobę delegowaną przez wojewódzkiego lekarza weterynarii w pasiece dochodzenie i badanie w celu ustalenia istoty choroby, wykrycia jej źródła oraz stwierdzenia wszystkich okoliczności, które wskazują na możliwość jej zawleczenia do innych pasiek. Przy stwierdzeniu w czasie badania czerwia w plastrach, podejrzenia choroby lub zmian w czerwiu, należy pobrać z podejrzanego plastra próbkę w kształcie kwadratu o wymiarach 10X10 cm, możliwie z najbardziej charakterystycznymi zmianami. Próbki nie powinny zawierać komórek z miodem. W przypadku gdy plaster zawiera charakterystyczne zmiany chorobowe, można pobrać tylko jedną próbkę. Przy zmianach mniej charakterystycznych należy pobrać i wysłać do pracowni chorób pszczół zakładu higieny weterynaryjnej dwie próbki wycięte z najbardziej chorobowo zmienionych miejsc w plastrach badanego pnia. Przy podejrzeniu chorób pszczół należy pobrać próbkę liczącą 50÷100 sztuk martwych lub żywych pszczół podejrzanych o chorobę. Pszczoły żywe wysyła się do laboratorium rozpoznawczego w odpowiednio zasiatkowanych klateczkach zaopatrzonych w pokarm w postaci ciasta miodowo-cukrowego. Martwe pszczoły należy przesyłać w twardych tekturowych opakowaniach (pudełka od zapałek, po papierosach). Przy wysyłce martwych pszczół należy zwracać uwagę, aby materiał był względnie świeży, a w razie jego braku może to być materiał wysuszony. Pobrane próbki powinny być zaopatrzone w pismo przewodnie (pismo towarzyszące), w którym jest podane: nazwisko i imię pszczelarza lub właściciela pasieki, dokładny adres zamieszkania, rodzaj próbek i data pobrania próbek, numery lub znaki uli, z których pochodzą próbki, system ula, streszczenie wywiadu i klinicznych objawów choroby, liczba pni w pasiece, liczba pni wskazujących identyczne objawy chorobowe, liczba pni, w których pszczoły wyginęły lub zostały zabite, liczba pni znajdujących się w promieniu 3 km od podejrzanej pasieki, nazwisko i imię oraz stanowisko i adres osoby wysyłającej próbki. W przypadku stwierdzenia w rodzinie zmian i objawów nasuwających podejrzenie zgnilca złośliwego, kiślicy lub choroby roztoczowej — urząd wojewódzki (wojewódzki lekarz weterynarii lub osoba przez niego upoważniona) uznaje pasiekę za zapowietrzoną i wydaje zarządzenia tymczasowe, które mają na celu zahamowanie rozprzestrzeniania się zarazy.
