Rozpadnica pszczół

Jest to zakaźna posocznicowa choroba pszczół wywołana przez Pseudomonas apisepticus, w przebiegu której ciało martwych owadów rozpada się na części i wydziela woń gnijącego mięsa. Choroba występuje na wiosnę i w lecie, rzadziej w jesieni. Etiologia. Pseudomonas apisepticus (rząd Pseudomonadales, rodzina Pseudomonadaceae, rodzaj Pseudomonas) jest polimorficzną Gram ujemną pałeczką o zaokrąglonych końcach i wymiarach 0,6÷0,7 X 0,8÷1,5 pm. Jest fakultatywnym tlenowcem, dobrze rośnie na zwykłych podłożach bakteriologicznych w temperaturze 20÷37°C i pH 7,2÷7,4. Na agarze wytwarza duże przezroczyste kolonie, o równym brzegu i lekko opalizującej części centralnej. Na bulionie tworży osad i lekkie zmętnienie. Rozrzedza żelatynę, wytwarza siarkowodór, fermentuje wytworzeniem kwasu i gazu glukozę, lewulozę, sacharozę, maltozę, mannit i ksylozę, redukuje azotany. Hodowle Ps. apisepticus wydzielają nieprzyjemną gnilną woń. Wysoce patogenne szczepy tego zarazka w świeżych hodowlach nie rozkładają mannitolu i laktozy, nie wytwarzają indolu, fermentują glukozę i adonitol, redukują azotany, wytwarzają siarkowodór i powoli rozrzedzają żelatynę. Zarazek ginie w temperaturze 73÷74°C po 30 minutach, w 100°C po 3 minutach, przy bezpośrednim eksponowaniu na promienie słoneczne po 7 dniach. W martwych pszczołach ginie po około miesiącu. Pary formaliny niszczą Ps. apisepticus po 7 dniach. Patogeneza. Zarazek przedostaje się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem przez układ tchawkowy. Rzadziej pszczoły zakażają się przez przewód pokarmowy. Niekiedy Ps. apisepticus przedostaje się bezpośrednio do hemolimfy przez uszkodzony przez roztocza oskórek. Ps. apisepticus namnaża się obficie w hemolimfie i za jej pośrednictwem jest roznoszony po całym organizmie. Produkty przemiany materii zarazka powodują zwyrodnienie i martwicę mięśni, narządów wewnętrznych oraz rozkład enzymatyczny błon międzysegmentalnych, co prowadzi do rozpadu ciała owada na części. Efekt zakażenia doświadczalnego zależy od zjadliwości szczepów i drogi zakażenia. Po zakażeniach doustnych choroba rozwija się u 10-90% owadów, po napyleniu u 60÷100%, po zakażeniach kontaktowych u 15÷20% pszczół.