Zamieranie czerwia

Zamieranie czerwia jest chorobą, w przebiegu której zamiera i ginie czerw trutowy i czerw robotnic, zarówno zasklepiony jak i niezasklepiony, najczęściej w stadium przedpoczwarki. Często zamieranie czerwia występuje równocześnie z płonym czerwieniem matki. Choroba występuje przez cały okres czerwienia matki osiągając maksymalne nasilenie w lipcu. Etiologia. Wystąpienie choroby wiąże się ze ścisłym współdziałaniem czynników wewnętrznych i Zewnętrznych, wśród których najważniejszą rolę odgrywa: mała żywotność czerwia pochodzącego od matek-hodowanych w bliskim pokrewieństwie, oziębienie, niedobór pokarmu i związane z nim niedożywienie czerwia, niedostateczna pielęgnacja czerwia przez robotnice w rodzinach słabych. Choroba ma przebieg przewlekły. Olega zaostrzeniu w okresie niepogody (oziębienie, deszcze) i braku pożytku. Patogeneza. Rozwój chorego czerwia ulega zahamowaniu. Część czerwia chorego zamiera w stadium przedpoczwarki, część ulega dalszemu przeobrażeniu. W efekcie wygryzają się pszczoły o niedorozwiniętych skrzydełkach i odwłokach i jako niezdolne do dalszego życia zostają usunięte z ula. Ciało martwych larw ulega enzymatycznemu rozkładowi pod wpływem enzymów trawiennych oraz litycznego działania drobnoustrojów saprofitycznych. Objawy choroby. Choruje i zamiera czerw robotnic i czerw trutowy, najczęściej czerw kryty w stadium przedpoczwarki. W przypadku zamierania czerwia zasklepionego zasklepy komórek są powygryzane przez robotnice, które usiłują usunąć chory i martwy czerw. Martwy czerw, który pozostaje w komórkach, ma wiotki oskórek zabarwiony na szaro i konsystencję ciągliwą. W miarę wysychania zmienia Zabarwienie na brunatne i daje się łatwo usunąć z komórek. Martwy czerw nie wydziela zapachu. Jedynie w przypadku wtórnych zakażeń bakteryjnych wydziela lekko kwaśną woń. Rozpoznanie. Prawidłowe rozpoznanie polega na stwierdzeniu charakterystycznych objawów oraz ujemnego wyniku badania bakteriologicanego na zgnilec złośliwy. Pomocne w rozpoznaniu jest bardzo częste równoczesne występowanie zamierania czerwia i płonego czerwienia matki. Rozpoznanie różnicowe. W rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić zgnilec złośliwy, chorobę woreczkową czerwia i kiślicę. Zgnilec złośliwy jest zakaźną i wysoce zaraźliwą chorobą czerwia, która bardzo szybko szerzy się w rodzinie, między rodzinami oraz między pasiekami Na zgnilec złośliwy z reguły choruje masowo czerw zasklepiony. Zamarłe larwy o silnie pomarszczonym oskórku są początkowo zabarwione na żółto, później brązowo, a następnie ciemnobrązowo. Ciało czerwia ulega dezintegracji ria masę kleistą o zapachu kleju stolarskiego, która ściśle przylega do ścian komórek plastra. Daje się ona wyciągać w długie nitki Badanie bakteriologiczne chorego i zamarłego czerwia na B. larvae jest dodatnie. Choroba woreczkowa jest wirusową chorobą czerwia zasklepionego. Ciało martwych larw przypomina woreczek wypełniony półpłynną kaszowatą treścią. Wyschnięty martwy czerw ma, kształt łódeczki lub pantofelka z zadartym do góry noskiem, daje się łatwo usunąć z komórek plastra. Zwalczanie choroby polega na: wymianie matki, ociepleniu gniazda oraz zaopatrzeniu rodziny w miód i pierzgę. Zapobieganie. Najważniejszą rolę w zapobieganiu odgrywa unikanie chowu matek w bliskim pokrewieństwie, utrzymywanie w pasiece jedynie silnych rodzin zaopatrzonych w dostateczne ilości jakościowo dobrego pokarmu oraz ocieplenie gniazda w okresie długotrwałych spadków temperatury otoczenia. Wskazany jest okresowa wymiana matek, w odstępach co 2÷3 lata, na młode matki pochodzące z pasiek wolnych od chorób.