Choroby wirusowe czerwia

Jest to zakaźna i zaraźliwa choroba larw starszych (8÷9-dniowych), w przebiegu której w następstwie uszkadzającego działania wirusa dochodzi do dezintegracji tkanek i nagromadzenia ekdyzjalnego płynu między oskórkiem przygotowanym do wylinki i ciałem larwy. Chora larwa upodobania się do woreczka, którego ścianę stanowi zgrubiały oskórek wypełniony zniszczonymi tkankami o półpłynnej, kaszowatej konsystencji. Choroba występuje w pojedynczych rodzinach (rzadziej chorują wszystkie rodziny w pasiece), najczęściej w maju lub czerwcu w okresie braku pożytku i przy przejściowych ochłodzeniach. Etilogia. Wirus choroby woreczkowej czerwia (SBV) — Moratorvirus aetulae występuje w formie izometrycznych cząsteczek dwudziestościennych o symetrii osiowej 5:3:2 i średnicy 28 mm. Wirion składa się z 42 podjednostek i zawiera RNA. Wirus jest stabilny przy pH 5÷7, ulega inaktywacji przy pH poniżej 5. W tkankach chorego czerwia występują trzy rodzaje cząsteczek wirusa: cząsteczki o wyraźnym nukleoidzie o średnicy 19÷23 mm, cząsteczki o jednakowej gęstości oraz puste cząsteczki o ściance grubości 3,6 mm. Dotychczas izolowane szczepy wirusa SBV są serologicznie identyczne i nie wykazują pokrewieństwa antygenowego z innymi wirusami izolowanymi od pszczół. W organizmie larw o temp. 58°C wirus traci zakaźność po 10 min w temp. 80°C natychmiast. W miodzie w temp. 70÷73°C ginie po 10 min, W temperaturze pokojowej w stanie wysuszenia ginie po 21 dniach, w wodzie po miesiącu, w miodzie po 3÷4 miesiącach. W temperaturze gniazda zakaźność wirusa w miodzie i pyłku utrzymuje się przez około 6 miesięcy, w organizmie padłego czerwia do miesiąca. W przefermentowanym roztworze cukru w temp. pokojowej ginie po 3÷5 dniach, w fermentującym miodzie po 6 dniach. W 1÷2% roztworze fenolu zachowuje żywotność do 3 tygodni. Pod wpływem promieni słonecznych ginie po 4÷7 godzinach. Wirus replikuje się na zarodkach kurzych po zakażeniu doomoczniowym, w hodowli fibroblastów zarodka kurzego i w hodowli fibroblastów pszczoły. Działanie cytopatyczne wirusa w hodowli fibroblastów pszczoły występuje między 3÷4 dniem po zakażeniu i polega na powiększeniu i zaokrągleniu komórek, tworzeniu konglomeratów komórkowych i łysinek. Patogeneza. Przy zakażeniu naturalnym chorują jedynie larwy wyprostowane. Wyjątkowo choruje i zamiera czerw 6 lub 10-dniowy. Na zakażenie doświadczalne najbardziej podatne są larwy 12÷36 godz., u których po 24 godzinach po zakażeniu doustnym występują objawy chorobowe. DL50 dla dwudniowej larwy Wynosi 105-106 cząsteczek wirusa.