Choroby niezaraźliwe czerwia i pszczół

Choroby niezaraźliwe występują zwykle w jednej lub kilku rodzinach, rzadko obejmują wszystkie rodziny. Przy masowym występowaniu są one przyczyną bardzo poważnych strat. Niekiedy powodują zamieranie całych rodzin (zatrucia, brak pokarmu, biegunki). Wiele z nich usposabia przy tym do rozwoju chorób zakaźnych, np. zaziębienie i zamieranie czerwia, biegunki. Przyczyną chorób niezakaźnych mogą być: zaburzenia genetyczne matek, działanie niskiej lub wysokiej temperatury, zaburzenia w odżywianiu, głównie brak pokarmu lub pokarm jakościowo nieodpowiedni, zatrucia. Niewielką rolę odgrywają mechaniczne uszkodzenia, urazy i zranienia oraz choroby niedoborowe, spowodowane niedoborem białka, witamin, makro- i mikroelementów oraz choroby związane z nowotworzeniem. Rzadko również ma miejsce działanie bezpośrednie na organizm pszczół wysokiej temperatury, która powoduje ubytek wody w tkankach i zaburzenia w metabolizmie.